İyimserliğin Gelişimi
İyimserliğin gelişimi ebeveynlerin sağlıklılığına, ebeveynler tarafından çocuğa sunulan rol modellerine ve ebeveynlerin iyimserliği ne kadar cesaretlendirip desteklediklerine bağlıdır. İyimserlerin ebeveynleri daha az depreyona girmişlerdir, başarıları içsel, global ve sabit ve başarısızlıkları ise dışsal, spesifik ve geçici faktörlere bağlarlar. Gençler travma geçirmişlerse, ancak bunu başarı ile atlatabilmiş ailelerden geliyorlarsa iyimserlik geliştirebilirler. Eğer çocuğun başarısızlıkları aile tarafından içsel, global ve kalıcı faktörlere bağlanırsa çocuğun kötümser olma riski yüksektir. Buna ek olarak iyimserlik, kısa vadeli kazançları uzun vadedeki hedefleri başarmak için bazen feda edebilmek ile de ilişkilidir, çünkü iyimserler uzun vadede başarılı olacaklarına inanırlar.
Bulgulara göre iyimserlerin stresli durumlarda hastalık geliştirme ve depresyona girme oranları da kötümserlere göre daha düşüktür. Ek olarak, çocukken ağır stres durumları ile karşılaşılırsa (ebeveynlerin boşanması, kronik aile kavgaları gibi) sonradan depresyon geliştirme riski kötümserler için çok daha büyüktür.
Erişkinlerde iyimserlik sporda, işte ve aile yaşamında da etkilidir. Sporda atletik ve fiziksel uygulamalarda daha yüksek başarı, satış ve pazarlama gibi işlerde daha yüksek satış oranları ve romantik ilişkilerde daha pozitif etkileşme ve uzun süreli ilişki ile alakalı bulunmuştur.
Nolen-Hoeksema(2000)’in deneyine göre iyimserler önemli yakınlarının kayıplarında bu acı şoku bir “uyandırma mesajı” olarak algılayıp değer verdiği ilişkilerine daha çok zaman ayırıyorlar, geçmiş ve gelecekten çok bugünü yaşamaya başlıyorlar. İyimser kişi kendine daha uygun bir işe geçiyor ve kendi ölümünden daha az korkuyor. 6 ay içindeki psikolojik dengesi daha iyi oluyor ve 18 ay içinde görülen depresyon veya endişe semptomları azalıyor.
Seligman(1998) erişkinlerin ve çocukların atfetme stillerini kötümserlikten iyimserliğe yönelik değiştirmek için programlar geliştirmiştir. Bilişsel terapi içeren bu programlarda katılımcılar kendi kötümser yorumlarının analizlerini yapıp daha iyimser yorumlarla değiştirirler. Kötümser açıklayıcı yorumları değiştirmek için belli başlı 3 teknik vardır;
-Dikkat dağıtma(Distraction): İçsel karamsar açıklamaları durdurmak için bütün dikkati karamsarlıktan başka alanlara kaydırarak kendini meşgul etmek. Mesela yüksek sesle sürekli “dur” demek ve masaya vurmak, üzerine büyükçe “dur” yazan plastik bir karta bakıp sadece fiziksel boyutuna yoğunlaşmak gibi.
-Distancing(Mesafe koyma): Kendimizin karamsar açıklamalarının gerçek olmadığını, gerçeğin sadece bir olasılığı olabileceğinin farkına varmak. İnançlarımızın mutlak gerçek olmadığını hatırlamak.
-Disputation(Tartışma): Hipotez doğrularmışçasına karamsar açıklamalar için gerekçeler sorulur, alternatif iyimser açıklamalar olup olamayacağı tartışılır, eğer bulunamıyorsa karamsar açıklama uzun vadeli sonuçlara mı sebep olacak yoksa geçici mi olacak tartışılır. Eğer karar verilemiyorsa iyimser/karamsar açıklamalardan hangisinin daha çok işe yarayacağına bakılır ve o seçilir.